Zarówno porcelana jak i ceramika to materiały, które powszechnie stosuje się w sztuce dekoracyjnej jak i w budownictwie. Często terminy „ceramiczne” i „porcelanowe” są używane zamiennie, ale nie są to jednak pojęcia tożsame.
Spis treści
Główne różnice pomiędzy porcelaną a ceramiką
- Ceramika jest budulcem nieorganicznym, powstającym z gliny w procesie podgrzewania i zestalania
- Porcelana także wytwarzana jest z gliny, jednak proces jej wypalania przebiega w dużo wyższej temperaturze, wynoszącej około 1426 stopni celsjusza.
- Ceramika jest nieprzezroczysta, natomiast porcelana jest półprzezroczystym materiałem
- Porcelana jest cieńsza niż ceramika i posiada bardziej delikatną i gładką powierzchnię niż ceramika
- W porównaniu z ceramiką, porcelana jest nieco bielsza i ma delikatniejszy wygląd
- Ceramika posiada bardziej porowatą strukturę materiału od porcelany
- Porcelana ma większą gęstość i jest mniej podatna na wilgoć i mróz od ceramiki
- Porcelana jest także bardziej odporna na przebarwienia, a przy niższych temperaturach istnieje mniejsze prawdopodobieństwo, że płytki porcelanowe popękają, w porównaniu do ceramiki
A teraz trochę o etymologii tych dwóch słów. Termin “porcelana” wywodzi się od starowłoskiego “porcelland” oznaczającego półprzezroczystą powierzchnię. Słowo “ceramika” pochodzi natomiast od greckiego określenia κεραμικός (keramikos). To słowo wywodzi się z kolei od słowa κέραμος (keramos – czyli ziemia, glina).
Rodzaje porcelany i ceramiki
Ceramikę dzielimy na:
- strukturalną (o innej strukturze powierzchni niż gładka, różniąca się fakturą)
- ogniotrwałą (ceramika, której materiał przystosowany jest do pracy w temperaturach 1550 – 1700 stopni, najbardziej odporne materiały potrafią wytrzymać nawet 20 000 stopni)
- białą (tworzona z białej gliny)
- techniczną (taka ceramika wykazuje dużą odporność na ścieranie i korozję, ma dużą odporność mechaniczną)
Porcelanę różnicuje się według twardości materiału:
- twarda (ma barwę bardzo jasnej bieli i jest przezroczysta, ma wyższą odporność na wodę niż porcelana miękka i jest wypalana w około 1400 stopniach)
- miękka (wypalana w temperaturze około 1200 stopni, jest cieńsza i delikatniejsza)
- kostna (porcelana do produkcji której wykorzystuje się popiół z kości bydlęcych – tak nie brzmi to zbyt etycznie. Od czasu jej wynalezienia, czyli przez prawie 200 lat produkowana była wyłącznie w Wielkiej Brytanii. Później produkowana była na masową skalę w takich krajach jak Chiny, Indie, Tajlandia, Bangladesz. To właśnie dlatego mówi się o chińskiej porcelanie, że jest wysoce trwała a przy tym niespotykanie cienka)
Różnicę pomiędzy tymi dwoma materiałami fajnie widać określając cechy niektórych materiałów budowlanych.
Przykładowo płytki porcelanowe wypalane są w wyższych temperaturach. Proces ten trwa dłużej niż w przypadku płytek ceramicznych. Dzięki temu te z porcelany są trwalsze i gęstsze – dużo bardziej odporne na działanie wody. Ceramiczne są bardziej delikatne i porowate, przez co łatwiej wchłaniają wodę, niż płytki porcelanowe.
W przypadku płytek porcelanowych kolor lub wzór przenoszony jest przez cały jej korpus i strukturę materiału. Jeśli więc zdarzy się, że wierzchnia warstwa płytki ulegnie wyszczerbieniu, nie jest to aż tak widoczne.
Natomiast wzory i kolory płytek ceramicznych są nadrukowane na powierzchni i zabezpieczone rodzajem szkliwa. Więc jeśli jakaś część płytki ulegnie uszkodzeniu, będzie to bardziej widoczne, ponieważ cała struktura materiału, jego korpus ma całkiem inny kolor niż szkliwiona powierzchnia.
Poniżej znajdziecie grafikę przedstawiającą przekrój płytek ceramicznych i porcelanowych:
Różnice pomiędzy płytkami ceramicznymi a porcelanowymi
| Płytki ceramiczne | Płytki porcelanowe | |
|---|---|---|
| Budowa – materiał | Glina czerwona, brązowa lub biała. Bardziej miękka, mniej gęsta. | Biała glina, piasek, skaleń (najpospolitsze minerały). Twardsza, gęstsza. |
| Plusy | Łatwe do cięcia, płytki bardziej miękkie i tańsze | Wchłaniają mniej wody, są bardziej wytrzymałe i odporne na plamy |
| Minusy | Wchłaniają więcej wody (podatne na pękanie w chłodne dni), bardziej podatne na plamy, mniej wytrzymały. | Droższe, trudniejsze do cięcia i kształtowania, są także bardziej kruche. |
| Najczęściej wykorzystywane na | Ściany i miejsca o niskiej wilgotności, obszary o mniejszym natężeniu ruchu, mniej odporne na ścieranie. | Miejsca o wyższym poziomie wilgotności, obszary o większym natężeniu ruchu, bardziej odporne na ścieranie. |
| Koszt | Tańsze | Droższe |
| Kolor | Kolor wyłącznie w wierzchniej warstwie, na glazurze | Kolor przebiega przez całą płytkę, znajduje się w całej strukturze materiału |
| Łatwość użycia | Łatwiejsze do cięcia | Znacznie twardsze i trudniejsze do obróbki |
| Nadaje się do użytku na zewnątrz | Nie | Tak |